ISRO એ ગગનયાન મિશન માટે સોલિડ રોકેટ બૂસ્ટરનું સફળતાપૂર્વક પરીક્ષણ કર્યું

• ગગનયાન કાર્યક્રમ માટે માનવ-રેટેડ સોલિડ રોકેટ બૂસ્ટરનું (HS200) ટેસ્ટ સફળતાપૂર્વક પૂર્ણ કર્યું
• HS200 એ ઉપગ્રહ પ્રક્ષેપણ વાહન GSLV Mk 3 ના S200 રોકેટ બૂસ્ટરનું માનવ-રેટેડ સંસ્કરણ છે
• ISRO 2 વર્ષના ટૂંકા ગાળામાં સમગ્ર ડિઝાઇન, વિકાસ, અનુભૂતિ અને પરીક્ષણ પ્રક્રિયા પૂર્ણ કર્યો છે

ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંસ્થા (ISRO)એ સોમવારે આંધ્રપ્રદેશના શ્રીહરિકોટામાં સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટર (SDSC) ખાતે ગગનયાન કાર્યક્રમ માટે માનવ-રેટેડ સોલિડ રોકેટ બૂસ્ટર (HS200)નું ટેસ્ટ સફળતાપૂર્વક પૂર્ણ કર્યું.

અવકાશ એજન્સીના બેંગલુરુ સ્થિત મુખ્યમથકે એક નિવેદનમાં નોંધ્યું છે કે HS200 એ ઉપગ્રહ પ્રક્ષેપણ વાહન GSLV Mk 3 ના S200 રોકેટ બૂસ્ટરનું માનવ-રેટેડ સંસ્કરણ છે, જે LVM3 તરીકે પ્રખ્યાત છે, 

"આ પરીક્ષણની સફળ સમાપ્તિ એ ISROના પ્રતિષ્ઠિત માનવ અવકાશ ઉડાન મિશન, ગગનયાન માટે એક મુખ્ય સીમાચિહ્નરૂપ છે, કારણ કે પ્રક્ષેપણ વાહનના પ્રથમ તબક્કામાં સંપૂર્ણ સમયગાળા માટે તેની કાર્યક્ષમતાનું પરીક્ષણ કરવામાં આવે છે. " 

ISROના અધ્યક્ષ અને અવકાશ વિભાગના સચિવ એસ સોમનાથ અને વિક્રમ સારાભાઈ સ્પેસ સેન્ટર (VSSC) ના ડિરેક્ટર એસ. ઉન્નીકૃષ્ણન નાયર અને અન્ય ISROના વૈજ્ઞાનિકો આ ઘટનાના સાક્ષી બન્યા હતા.

HS200 બૂસ્ટરની ડિઝાઇન અને વિકાસ VSSC, તિરુવનંતપુરમ ખાતે અને પ્રોપેલન્ટ કાસ્ટિંગ SDSC, શ્રીહરિકોટા ખાતે પૂર્ણ કરવામાં આવ્યું હતું.

S200 મોટર, જે LVM3 પ્રક્ષેપણ વાહનનો પ્રથમ તબક્કો છે જે 4,000 kg વર્ગના ઉપગ્રહને જિઓસિંક્રોનસ ટ્રાન્સફર ઓર્બિટમાં લોન્ચ કરવા માટે છે, જેને સ્ટ્રેપ-ઓન રોકેટ બૂસ્ટર તરીકે ગોઠવવામાં આવી હતી.

આ પ્રક્ષેપણ વાહનની સફળ પ્રક્ષેપણ વંશાવલિના આધારે, LVM3 ની ઓળખ ગગનયાન મિશન માટેના પ્રક્ષેપણ તરીકે કરવામાં આવી છે.માનવસહિત અવકાશ મિશન માટે, LVM3 પ્રક્ષેપણ વાહન માનવ રેટિંગની જરૂરિયાતો દ્વારા નિર્ધારિત સુધારાઓમાંથી પસાર થયું હતું, 

ISROએ જણાવ્યું હતું કે, અન્ય તમામ સિસ્ટમોની જેમ S200 બૂસ્ટરમાં વિવિધ સિસ્ટમોની સલામતી અને વિશ્વસનીયતા વધારવાના ઉદ્દેશ્યથી ઘણા બધા ડિઝાઇન સુધારાઓ કરવામાં આવ્યા હતા.જેમાં મોટર કેસ સાંધા, મજબૂત ઇન્સ્યુલેશન અને ઇગ્નીશન સિસ્ટમ્સ માટે વધારાની સલામતી સુવિધાઓનો સમાવેશ થાય છે. આ બૂસ્ટરમાં વપરાતી કંટ્રોલ સિસ્ટમ વિશ્વના સૌથી શક્તિશાળી ઈલેક્ટ્રો-મિકેનિકલ એક્ટ્યુએટર્સમાંથી એક છે જેમાં બહુવિધ રિડન્ડન્સી અને સલામતી સુવિધાઓ છે.  

ISRO દ્વારા દેશભરમાં ફેલાયેલા વિવિધ ઉદ્યોગોની ભાગીદારીમાં આ સિસ્ટમ સ્વદેશી રીતે ડિઝાઇન અને વિકસાવવામાં આવી છે.

નિવેદનમાં જણાવાયું છે કે "રોગચાળા દ્વારા લાદવામાં આવેલા પ્રતિબંધો છતાં, ISRO બે વર્ષના ટૂંકા ગાળામાં સમગ્ર ડિઝાઇન, વિકાસ, અનુભૂતિ અને પરીક્ષણ પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરી છે,"

203 ટન નક્કર પ્રોપેલન્ટથી ભરેલા HS200 બૂસ્ટરનું 135 સેકન્ડના સમયગાળા માટે પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું. 20-મીટર લાંબુ અને 3.2 મીટર વ્યાસ ધરાવતું બૂસ્ટર નક્કર પ્રોપેલન્ટ સાથે વિશ્વનું બીજું સૌથી મોટું ઓપરેશનલ બૂસ્ટર છે, 

સ્પેસ એજન્સીએ વધુમાં જણાવ્યું હતું કે પરીક્ષણ દરમિયાન, લગભગ 700 પરિમાણોનું નિરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું અને તમામ સિસ્ટમોનું પ્રદર્શન સામાન્ય હતું, આ પરીક્ષણની સફળતાપૂર્વક પૂર્ણતા સાથે, ISRO ગગનયાન કાર્યક્રમની વધુ એક ડગલું નજીક પહોંચે છે," 

LVM3 ના ત્રણ પ્રોપલ્શન તબક્કાઓમાંથી, પ્રવાહી પ્રોપેલન્ટ સાથે લોડ થયેલ L110-G તરીકે ઓળખાતા બીજા-તબક્કાના માનવ-રેટેડ સંસ્કરણો અને ક્રાયોજેનિક પ્રોપેલન્ટ સાથેના ત્રીજા તબક્કાના C25-G લાયકાતના અંતિમ તબક્કામાં છે, જેમાં સ્થિર પરીક્ષણોનો સમાવેશ થાય છે. 

ISRO એ વધુમાં ઉમેર્યું કે,ભારતનો ગગનયાન કાર્યક્રમ ભારતીયોને અવકાશમાં લઈ જવા અને સુરક્ષિત રીતે પરત લાવવાના સ���થી પ્રતિષ્ઠિત વૈજ્ઞાનિક પ્રયાસ છે તેમજ તેના અંતિમ લક્ષ્ય તરફ સતત આગળ વધી રહ્યો છે.