મ્યાનમારમાં પોર્ટનું નિર્માણ પૂર્ણ કરીને ભારતે આપ્યો ચીનને પડકાર..જાણો સંપૂર્ણ પ્લાન

• ભારતના સહયોગથી બનેલું પોર્ટ કાર્યરત થયું
• પોર્ટને કારણે મ્યાનમારનો આંતરરાષ્ટ્રીય વેપાર વધશે
• સિત્તવે પોર્ટ ભારતના મલ્ટી મોડલ ટ્રાન્ઝિટ ટ્રાન્સપોર્ટ પ્રોજેક્ટનો એક ભાગ

મ્યાનમારમાં ચીનના વધતા પ્રભાવને હવે મુશ્કેલ પડકાર મળ્યો છે. ભારતના સહયોગથી બનેલું પોર્ટ અહીં કાર્યરત થઈ ગયું છે. આ પોર્ટને કારણે મ્યાનમારનો આંતરરાષ્ટ્રીય વેપાર વધશે તે સમજાય છે. આ બંદર મ્યાનમારના રખાઈન પ્રાંતમાં બનેલ છે. પ્રથમ કાર્ગો જહાજ ગયા મંગળવારે સિત્તવે પોર્ટ નામના બંદરે પહોંચ્યું હતું. આ જહાજ કોલકાતાથી શરૂ થયું હતું. જહાજના સ્વાગત માટે ભારત અને મ્યાનમારના સૈન્ય અધિકારીઓ ત્યાં હાજર હતા.

ભારતના સહયોગથી બનેલું પોર્ટ કાર્યરત થયું

સિત્તવે પોર્ટ ભારતના મલ્ટી મોડલ ટ્રાન્ઝિટ ટ્રાન્સપોર્ટ પ્રોજેક્ટનો એક ભાગ છે. આ પ્રોજેક્ટ હેઠળ કોલકાતાથી મ્યાનમારના પશ્ચિમ કિનારા સુધી દરિયાઈ માર્ગ તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. તે સ્થળેથી મ્યાનમારના વિવિધ ભાગોમાં માલસામાનની હેરફેર માટે જમીની માર્ગો તૈયાર કરવામાં આવી રહ્યા છે. આમાંથી એક માર્ગ કલાદાન નદીમાંથી પસાર થશે જ્યારે એક હાઇવે પણ બનાવવામાં આવી રહ્યો છે. ભારતના શિપિંગ પ્રધાન સર્વાનંદ સોનોવાલે કહ્યું છે કે આ દરિયાઈ માર્ગના પૂર્ણ થવાથી ભારતનો ઉત્તર-પૂર્વ વિસ્તાર સીધો દક્ષિણ-પૂર્વ એશિયા સાથે જોડાઈ ગયો છે.

ભારત અને મ્યાનમારે કલાદાન પ્રોજેક્ટના નિર્માણ માટે 2008માં એક કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા પછી તેની કિંમત 48 કરોડ ડોલર હોવાનો અંદાજ હતો. બંદરના ઉદઘાટન સમયે, ભારતીય અધિકારીઓએ આશા વ્યક્ત કરી હતી કે તે દેશના ઉત્તર-પૂર્વીય વિસ્તારને હિંદ મહાસાગર સાથે જોડશે અને સમગ્ર ક્ષેત્રમાં આર્થિક વિકાસનો માર્ગ મોકળો કરશે.

ભારતે ચીનને પડકાર ફેક્યો

વિશ્લેષકોએ ધ્યાન દોર્યું છે કે ચીન મ્યાનમાર દ્વારા હિંદ મહાસાગરમાં પ્રવેશ મેળવવાનો પણ પ્રયાસ કરી રહ્યું છે. ચીનના વિદેશ મંત્રી ચિન ગેંગે આ મહિનાના પહેલા સપ્તાહમાં મ્યાનમારની મુલાકાત લીધી હતી. 2 મેના રોજ ચિને અહીં સૈન્ય સરમુખત્યાર મીન આંગ હલાઈંગ સાથે વાતચીત કરી હતી. આ પછી ચિને કહ્યું હતું કે તેમનો દેશ હવે ચાઈના-મ્યાનમાર ઈકોનોમિક કોરિડોરના નિર્માણને ઝડપી બનાવશે. આ પ્રોજેક્ટ હેઠળ મ્યાનમારમાં લોજિસ્ટિક્સ અને ઈન્ડસ્ટ્રીયલ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરનું નિર્માણ થવાનું છે. આ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર દ્વારા ચીનને હિંદ મહાસાગરમાં પ્રવેશ મળશે. ચીન રખાઈન રાજ્યમાં ક્યોકપ્યુ ખાતે મુખ્ય બંદર અને ઔદ્યોગિક ઝોન બનાવવાની યોજના ધરાવે છે.

હવે આ ગેમ ભારતના હાથમાં લાગી છે. જો કે કલાદાન ટ્રાન્સપોર્ટ કોરીડોર હેઠળ બનાવવામાં આવનાર હાઈવેનું નિર્માણ કાર્ય ધીમી ગતિએ ચાલી રહ્યું છે. જેનું નિર્માણ થવાનું છે તે વિસ્તારમાં મ્યાનમારની સૈન્ય અને લોકશાહી તરફી જૂથો વચ્ચે ચાલી રહેલ ગૃહયુદ્ધ તેનું કારણ છે.

ભારતીય થિંક ટેન્ક ઈન્ડિયન કાઉન્સિલ ઓફ વર્લ્ડ અફેર્સે ગયા મહિને એક વર્કશોપનું આયોજન કર્યું હતું. ભારતના સરકારી અધિકારીઓ અને નિષ્ણાતો ઉપરાંત મ્યાનમારના લશ્કરી શાસનના અધિકારીઓને પણ આમંત્રિત કરવામાં આવ્યા હતા. તે દરમિયાન મ્યાનમારમાં ભારતીય પ્રોજેક્ટ્સ પર કામની ગતિને ઝડપી બનાવવા પર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. આ દરમિયાન, આ વાત પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો હતો કે બંને દેશો વચ્ચે લાંબી સરહદ છે તેથી તેઓએ પરસ્પર સહયોગ વધારવો જોઈએ. જેથી તેઓ સરહદ પારથી કાર્યરત વિદ્રોહી જૂથો અને અન્ય પડકારોનો અસરકારક રીતે સામનો કરી શકે.